Stadswandeling - Utrecht

De wandeling leidt u door de binnenstad langs een deel van de panden van Stadsherstel Midden-Nederland. Af en toe vindt u een beschrijving van een pand dat in bezit is van derden.

Utrecht was lange tijd, vanaf de 11e eeuw, centrum van de kerkelijke macht in Nederland. Met steun van de keizer ontwikkelden de bisschoppen grote bouwactiviteiten in de stad. Een van de grootste resultaten hiervan is het Utrechtse kerkenkruis. In 1080 werd de laatste kerk van het kruis gebouwd: de Mariakerk. Dit kerkenkruis zou gemaakt zijn in opdracht van de Duitse keizer Hendrik III. Zijn vader was overleden en zijn hart werd in de Dom bijgezet. Hendrik zou hem willen eren door de bouw van een kruis van kerken.

De Dom die er toen stond had bisschop Adelbold II rond 1020 laten bouwen in romaanse stijl, wat in die tijd gebruikelijk was. In 1253 werd deze kerk, samen met grote delen van de stad, verwoest. Datzelfde jaar nog werd gestart met de bouw van een gotische Dom, die we nu deels nog zien. De bouw duurde tot 1517. In verband met geldgebrek werden het schip en het dwarsschip niet afgemaakt. In 1674 raasde er een orkaan over de stad en het schip van de Dom werd geheel verwoest. De contouren van het voormalige schip van de Dom zijn met donkere stenen aangegeven op het Domplein.

Vanuit het hart van de historische binnenstad voert deze wandeling u meer naar de randen van het oude centrum. Opvallend voor een grote stad als Utrecht is dat tot 1900 de woonfunctie zich echt alleen nog binnen de singels bevond. In die tijd was het gebied bij de singels dus de rand van de stad en daarmee de goedkoopste grond. Om die reden zien we in die gebieden dus veel kleine woningen. Halverwege de wandeling komen we langs enkele van deze hofjes. De structuur van de binnenstad is daardoor dus heel erg bepaald. Je kunt ook nagaan wat een enorme explosie er sinds 1900 heeft plaatsgevonden, als je kijkt hoe groot Utrecht nu is.